Klant's dierentuin
Klants Zoo en dressuur school
Adres
Landgoed 't Hooght, Cauberg 308, Valkenburg
Informatie
In de jaren '30 werk Klant in Ouwehands dierenpark in Rhenen. In 1939 ging Erie Klant (samen met zijn stiefvader) werken voor een dierentuintje in Brussel van dierenhandelaar Robert Henry als dresseur. Iets later werd Klant directeur van een nieuwe dierentuin in Lille. Dit stopte door de oorlog, het park moest ontruimd worden. Klant vertrok toen naar Nederland. Klant werkte toen kort nog even in de dierentuin van Wassenaar. Na gewerkt te hebben voor HTM ging Klant werken bij de Rotterdamsche dierentuin ("inspecteur levende have"). Hij was ook bij de opening van Blijdorp, hier dresseerde hij weer dieren (olifanten, beren, leeuwen, zeeleeuwen). Verder dresseerd Klant zeeleeuwen in Oosterhout (waar? open issue).
In Nederland mocht Klant de naam van zijn stiefvader Hagenbeck vanaf 1940 voeren. Een korte stamboom van Hagenbeck en Klant is te vinden <hier>. Na 1942 moest Klant onderduiken. Na de oorlog (1945) ging hij weer werken bij Blijdorp.
Op 25 April 1945 doet Klant het verzoek aan gemeente bestuur van Valkenburg om het landgoed 't Hooght te mogen huren. Erie Klant richtte een Commanditaire Vennooschap op samen met: mr. Struyken, de heer Hey (directeur van de Amsterdamsche bank), mr. Heemskerck en Westenburg. Zodat er tesamen een kapitaal van ruim 30.000 gulden beschikbaar was. Het doel van dit vennootschap werd: "Het opbouwen en in stand houden van een dierentuin, die als depot moet dienen voor dieren, welke nodig zijn voor een dressuurschool, alsmede het oprichten van een dressuurschool". Op 10 Oktober 1946 wordt het huur contract met de gemeente getekend, voor 25 jaar. De huurprijs voor het landgoed waren fl 2000,-/jaar en 15% vermakelijkheidsbelasting. Erie nam vervolgens ontslag bij Blijdorp. En op 30 Oktober 1946 verhuisde Klant naar 't Hooght.
Cees Zonneveld (een tuinman uit Blijdorp) kwam vanaf het begin bij de dierentuin werken, en hielp bij de aanleg. Iets later volgde de heer Jef Knols als bedrijfsleider.
Opening park 10 Mei 1947
Klant had twee focus punten:
Klant deed met bijna alle Nederlandse dierentuinen zaken, speciaal met Blijdorp. Als afscheidscadeau krijgt Klant van Blijdorp een kamelenhengst (volgens andere referentie zelfs 2). Hij maakt ook een afspraak met Robert Henry (Belgie, voor wie hij in 1939 werkte) dat Klant voor 3 jaar een depot zou zijn voor de dierenhandel van Henry. Dieren werden vooral gekregen door ruilhandel en werden vaak geimporteerd.
Het werd een gepuzzel om alle verblijven te plaatsen omdat de gemeente had geeist dat de bomen die er stonden bleven staan. Er werden 2 restaurants gebouwd op het terrein. 's Winters (buiten het hoofdseizoen) werd het park gesloten omdat er dan te weinig gasten waren/kwamen.
In 1947 werd het roofdierengebouw voor dressuur gebouwd, de dressuur hal. Er werd toen als eerste begonnen met beren en leeuwen. Deze dressuurhal grenst aan 2 kanten aan de roofdierenverblijven.
In 1947 had het park 120.000 bezoekers. En op de hoogtij dagen van het park was er circa 50 man personeel op het park.
In 1950 waren er 150.000 bezoekers.
Door de film Quo Vadis verdiende Klant genoeg geld om het geleende start kapitaal in 1 keer af te betalen. Hierdoor werd Erie Klant in 1950 de enige eigenaar van het park.
In 1952 trok Klant tevergeefs aan de bel bij de gemeente voor extra geld.
Half jaren 50 breekt er een brand uit in de dressuurhal. Gelukkig kunnen alle dieren worden gered.
In de winter 1955/1956 arriveerde een jaquar met een besmettelijke leverziekte uit Brazilie. Hierdoor overleden er 36 katachtige.
Als de tuin in de wintermaanden te klein werd (alle circus dieren kwamen dan vaak terug), werd een hal in Maastricht gehuurd (Manege Jekerstraat).
De dierentuin bleef een zorgenkindje na 10 jaar bestaan. Maar door de opbrengst van de dressuurschool lukt het door te gaan.
De adoptie van zijn stiefvader is pas in 1963 in Duitsland afgerond en in 1966 door het Koninklijkbesluit mocht Klant zich ook Hagenbeck noemen.
In 1969 toen het huur contract bijna was afgelopen heeft Jef Knols een verzoek ingedient bij de gemeente om het park te continueren. Daarvoor was een prognose voor 1974-1978 opgesteld en verstuurd naar de gemeente. De wethouder (Dhr. Schoonbrood) zag hier echter geen brood in. Op dat moment was de dierentuin al circa 5 jaar verwaarloosd, want de focus van Klant lag op het dresseren van de dieren. Raadslid Rene Simons zegt dat Klant al 15 jaar besloten had de dierentuin te liquideren omdat er geen opvolger was gevonden. Klant probeerde rond diezelfde tijd (11 jan 1971) enkel de dressuurschool te behouden en de dierentuin te sluiten. Het contract met gemeente loopt af op 30 September 1971. Huur was op dat moment fl. 2500 gulden/jaar. Per 1 Oktober 1973 moet het terrein leeg zijn. Die zomer (1973) bleef het parkt dicht. In augustus 1973 had de dierentuin nog 1 tijger, 1 stekelvarken, een paar marmotten, ponies, en papagaaien en 2 roofdiergroepen die waren uitgehuurd aan circussen.
Een jeugd beweging (gevestigd Th. Dorrenplein 22) starten een actie comite voor behoud van de dierentuin. Later ook geprobeerd door Burgemeester Gillissen. In een krant verscheen op 15 november 1973 een artikel met: "dierentuin kan blijven door het voorstel van Knols".
De heer Knols mag nog 2 jaar "de boshut" een van de restaurants exploiteren na het vertrek van Klant en zijn dieren.
Tussen 1947 - 1974 is er totaal aan vermakelijkheidsbelasting ruim 320.000 gulden betaald.
De laatste restanten van het dierenpark en de dressuurschool waren begin april 1974 pas definitief weg.
Data afkomstig van "Gang naar het verleden" Auteur: Jef Knols, Houthem, 2009. - 219 p.:
Erie Klant, pater van Hovell to Westerflier, dhr Maenen (grottenaquarium Valkenburg), en de heer Marquet wilden een grotten aquarium oprichten in Geulhem in de Slangenberg. Er ontstond echter onenigheid tussen hen waardoor het resultaat was dat dhr Maenen zelfstandig een grottenaquarium stichtte in de Trichtergrubbe (een zijweg van de Cauberg in Valkenburg, zie grottenaquarium Valkenburg) en de heer Marquet nog enkel jaren alleen een aquarium in de Slangenberg expoiteerde. En dat Erie Klant in zijn eigen dierenpark een ondergronds aquarium en terrarium inrichtte.
Dieren
Buffels, lama's stekelvarkens, leeuwen, beren, ijsberen, kamelen, condor, colli-honden, eekhoorntjes, olifanten, zeeleeuwen, slingeraap, papagaaien (ara's), aquarium, terrarium, paarden, tijgers (sumatra, siberische), apen, hyena's, struisvogels, gieren, (kroon) kraanvogels, maraboes, zebra's, slangen, zwijnen, flamingo's, marmotten, ponies
Films
Klant's dierentuin had internationale faam door zijn getrainde dieren. Deze waren dan ook regelmatig in films te zien, waaronder:
Dompteurs
Hoewel dompteurs meer hoorde bij de dressuurschool als bij de dierentuin, toch even kort een overzicht van enkele bekende namen (geen compleet overzicht):
Restanten
Een paar oude bomen: https://www.monumentaltrees.com/nl/nld/limburg/valkenburgaandegeul/538_thermae2000/
"De twee exemplaren (een dikkere en een dunnere) staan bij het buitenbad van dit Valkenburgse kuuroord op de Cauberg. Op de plaats waar nu het thermaalbad is gevestigd, stonden van eind jaren '40 tot begin jaren '70 Erie Klants dierentuin "Klant's Zoo" en zijn dompteurschool."
Beeld: http://www.markantzuidlimburg.nl/downloads/bt/28-MBTMei2012web%20.pdf
Links met informatie
https://nl.wikipedia.org/wiki/Erie_Klant
http://showbanded.webs.com/klantsdierentuin.htm
Informatie
Dochter heeft een dierenkliniek: http://www.dierenkliniek-hagenbeck.nl/over-ons/
Gedicht Karel Dorren (1896-1988) - 18 November 1949 (in het "land van Valkenburg")
(link: http://www.wigosite.nl/Maastricht%20Berenkuil/Maastricht%20Berenkuil.htm)
"Klant's Dierenpark"
Op hoog plateau, aan heuvelrand
Van 't golvend Limburgs schoon,
Daar staat in 't oude Valkenland
Een wilde dierentroon
Uniek in heel ons vaderland
Ligt op de Cauberg-kruin
De mooie schepping van de heer Klant:
Modernste dierentuin
Hier leeft het dier in de natuur
verzorgd door vakmans hand
Hier ziet met staaltjes van dressuur
Als nergens in het land
Boeken en films
FILMS:
Herhaald op L1- Zondag 12 Juni 2011 (20:30-21:30)
BOEKEN:
TIJDSCHRIFTEN:
Last updated: 31-08-2017