Dierentuin 't Harde ook wel genoemd Dierenpark Scharringa of Diergaarde
Adres
't Harde
Op de resten werd in de jaren 70 een winkel centrum is gebouwd (geopend in 1972)
Link
Informatie
Van websites:
(facebook) Eind jaren 30 begon Ludo ten Cate een hoenderbedrijf in 't Harde. Dit bedrijf is in 1947 overgenomen door Jelle Scharringa.
Door de stijgende kosten moest het park in 1954 sluiten
Vervolgens opende Scharringa bij de ingang een restaurant dat het tot 1968 heeft uitgehouden
Uit oude kranten:
Eigenaar: Jelle Scharringa
Park is geopend op 23 Juni 1951.
Diverse apen- en vogelhokken, en kamelenweide, en het half ondergrondse aquarium.
Mocht op een gegeven moment niet meer op zondag open.
Had binnen 4 maanden meer dan 25.000 bezoekers (gemiddeld 400 personen/dag)
Regelmatig ontsnapte dieren (apen, bizon, beren)
Hebben een leeuw "gekregen" van Blijdorp-Rotterdam (April 1956)
Hadden een TV als extra attractie
50 cnt toegang per persoon (kinderen en militairen 50% korting)
Data
1947
Levende kuikens uit het hoenderpark met kuikenboerderij van de Heer scharringa uit 't Harde vormen reclame in een electriciteitswinkel. [1]
1951
1 juni Scharringa kocht veel oud ijzer op na de oorlog om er kooien van te maken. Kooien staan dicht bij elkaar, zodat je nooit ver hoeft te lopen. Voorlopig plan is opening 16 juni. Wei met reeen, herten en andere grazende diersoorten. Schallinga wil nog proberen er een lama of giraff oid te krijgen. In de vijver zwemmen eenden, zwanen en ganzen, en binnenkort flamingo, kraanvogel en andere langpotige. Verder is er een verzameling tropische vlinders, opgezette diren en aqarium met tropisch vissen. Dit doet hij nog naast zijn kippenbedrijf (meer dan duizend kippen). [2]
22 Juni eerste noord veluwse dierenpark, die 23 juni geopend zal worden. Park is opgedeeld in 33 "afdelingen". Papgaaien bij binnenkomst. De "Boro Boedoer" van 7.5m hoogte waarin apen zitten. Neusbeer, zwijn en jongen maileise beren, ocelot, wolf, bevers, fretten, guinese biggetjes. Scharringa wil dieren gaan temmen. In de restauratie komen binnenkort dwerg aapjes, aquaria en tropische insecten. In het najaar gaat Scharringa naar West-indie om meer dieren op te halen. [1]
26 juni: 23 juni om 11:00 is het park geopend onder veel belangstelling, dmv lint doorknippen door de burgemeester van Doornspijk [1]
26 juni: Een meisje probeert 's avonds een wolf te aaien en wordt door het dier gegrepen. De wolf was zenuwachtig geworden door het oefen schieten van de militairen vlakbij. Een toevallig rijkspolitie man Draaijer ging meteen de kooi in en ging de wolf te lijf met de politie knuppel. Hierdoor liet de wolf het meisje los. De dokter zet 15 krammen in de vleeswond. Scharringa zal de kooi aanpassen zodat dit niet meer kan gebeuren. [1]
28 Juni [6]: 10 jarige dochter van eigenaar gebeten door een twee jarige wolf. Draaier kon het meisje los krijgen door de muil open te trekken. Haar arm had een wond van elleboog tot hand. Draaier wist bijtijds uit de kooi te springen. Over het grove gaas van de afrastering is nu kippengaas gespannen.
29 Juni: dochter van eigenaar is door een wolf gegrepen nadat zij de wolf een pinda voerde. Wachtmeerster Draaijer sloeg de wolf met een gummiknuppel en gooide het beest achterin de kooi waarna de wolf het meisje los liet. Inmiddels is er een betere afrastering aangebracht rond de kooi [2].
14 Augustus. Nieuwe dieren zijn gearriveerd in het park. Waaronder een groene meerkat, zwarte baviaan, meer vogels. Gemiddeld aantal bezoekers is gegroeid naar 400 per dag. Aantal bezoekers is inmiddels de 20.000 gepasseerd. [1]
24 Augustus Een mvevrouw uit Epe is de 25.000ste bezoeker [1]
14 September maandag zal er een raadszitting zijn met het voorstel om het dierenpark op zondagen te sluiten. Er is een persconferentie waarin de heer Scharringa mee deeld dat er maandag morgen hierover een raadszitting is [2]
18 September [1], [4] krantenartikel over dat de Scharringa's dierenpark voortaan op Zondag dicht moet. Scharringa gaat in hoger beroep. Park is dan circa 3 maanden open, na 1 jaar werken en nog langer voorbereiden. Tevens heeft hij circa 12.000 gulden in aanschaf dieren gestoken. Zondag 9 september bijna 400 bezoekers, de 4 daarop volgende dagen in totaal ruim 300. Afgelopen seizoen al bijna 30.000 bezoekers.
21 September stemming over zondagssluiting dierenpark aangenomen (9 van de 10 stemmen voor sluiting op zondag). Dierenpark schept werkgelegenheid voor de middenstand en heeft gemeente reeds 1200 gulden vermakelijkheidsbelasting opgeleverd [2]
2 oktober: als een van de eerste op de NW veluwe krijg het dierenpark een TV toestel, gratis te bekijken voor betalende bezoekers.[1]
1952
14 Januari: G. Draaijer krijgt de (bronzen) medaille van het Carnegie-Heldenfonds voor betoonde moed. Door in juni vorig jaar op 't Harde bij Wezep een 10 jarig meisje te redden dat was gegrepen doro een wolf [3], [4], [7], [8].
18 Januari: De wachtmeerster Draaijer krijgt een medaille als onderscheiding voor zijn grote daad. Dit vanwege het redden van de 10 jarige Annie Scharringa, dochter van de eigenaar die gegrepen was door een wolf in 1951. [2]
13 Mei. Ged. staten van Gelderland wil het park weer op zondag open hebben [1]
31 July [9]: Tijdens een schoolreisje wordt een balon met adres opgelaten, deze komt terecht in Kassel (Duitsland), ongeveer 170 km verder op.
1953
24 April: Er wordt begonnen met de bouw van een grot aquarium; een diepe loopgraaf met grillig wanden waarin diverse aquaria komen te zitten. Tevens worden er deze zomer nieuwe dieren waaronder grote roofdieren verwacht [1].
3 juli. Advertentie (0.50 gulden per persoon, kinderen en militairen half geld. Tevens aankondiging uitbreiding met een aquariumgrot [1]
1954
12 Maart [1]: Beer onstnapt. Wachtmeerster Draaijer, burgers en militairen dreven het dier met stokken naar zijn kooi terug.
5 Oktober: wasbeer ontsnap doordat 10 jarige dochter van eigenaar kooi open maakte. Landbouwer steekt de wasbeer dood.
Volgens vele websites is het dierenpark in 1954 gesloten. Geen hard bewijs gevonden hiervan. Is het hierna als prive-park doorgegaan?
31 December [1]: Dierenpark wenst allen een gelukkig nieuwjaar en hoopt iedereen weer in het nieuwe seizoen 1955 te zien.
1955
29 April [1]: advertentie - te koop leren jas, motorcap, en een paar laarzen.
16 Augustus [1]: advertentie - te koop weckflessen en een wortelkneusmachine.
6 december: Scharringa heeft een aantal beren aangeschaft, maar de bewoners van 't Harde zijn er niet gerust op, gezien de vorige gebeurtenissen. De heer Schenk hoopt dat het wel in orde zal komen met het dierenpark en wil het de exploitant door een verordening niet onmogelijk maken zijn bedrijf opnieuw te gaan uitoefenen. De vordering wordt aangenomen, en bevat ook regels over het schoonmaken van de hokken.[1]
1956
20 April krantenartikel over bezoek bij de nieuwe leeuw "Numa", vorig jaar geboren in Blijdorp. Met hemelvaart wordt het park weer opgesteld [1].
1957
5 maart: Vrijdag middag was de kameel losgeraakt. Toen de heer Scharringa het beest wou pakken beet het hem in de benen. Scharringa moest op advies van de dokter naar het ziekenhuis in Zwolle. En kon na behandeling weer naar huis.
28 Juni: Het laatste van de vorig jaar uitgebroken herten is gevangen. Het werd gelokt in een afgesloten ruimte in de legerplaats Oldebroek [1].
10 September. Vorige week is er een aap ontsnapt, die gemakkelijk weer werd gevangen. Onlangs waren er ook een beer en een drommedaris ontsnapt. Er moet betere afscherming komen. [1]
1958
27 November [6] Einde dierentuin in zicht. In de afgelopen zes jaar zijn er dagen geweest dat er 4000 mensen de hekken binnenkwamen. Door verwaarlozing en onvoldoende zakelijk inzicht is nu niets meer over dan een kale kooi, wat vogels, apen, een vos, en de beren. Onkruid overwoekert de paden en bladeren rotten in de ruine wat ooit een aquarium is geweest. Meeste dieren zijn verdwenen, zoals de kameel, maraboe, wolf, wild zwijn, herten en vele kleine dieren. De meeste dieren zijn overleden. 3 herten zijn ontsnapt en zwerven nu op het militair terrein rond. De dierenbescherming heeft zich dikwijls aan het bedrijf geergerd. De beren sjokken nu rond in een modderlaag van 10 cm. Zoals het er nu uitziet zijn de beren niet meer te redden. Geen enkele dierentuin wil ze hebben. De beren zullen binnen kort doodgeschoten worden. De gemeente zal de verdwijning van de dierentuin met vreugde tegemoet zien.
4 December [6]: Beren zullen niet gedood worden. Een handelaar heeft ze gekocht, en tijdelijk zullen ze in het Amersfoortse dierenpark onderdak krijgen. De dierentuin in 't Harde kon geen kopers voor ze vinden en had besloten ze te laten afmaken.
8 December [6]: Getroffen door het lot van de 2 beren heeft de heer J.H. van Nimwegen in Stoutenburg (bij Amersfoort) de dieren gekocht. Hij is eigenaar van een transportbedrijf, gaat ze houden in zijn tuin waar het 2 verblijven heeft laten maken. Misschien gaat hij ze doorverkopen aan Italie of aan een andere Nederlandse dierentuin. Aan dieren is de heer van Nimwegen gewend; hij heeft ook al een aap en vele vogels.
1961
6 Juni [1]: sprake van cafe Scharringa
23 Juni [1]: sprake van cafe Scharringa
1967
Jelle Scharringa is op 13 April 1967 plotseling overleden (op 61 jarige leeftijd). Begrafenis zal plaatsvinden op 17 april.
1970
27 november: Postduiven vereniging gebruikte een tijd een schuur van de voormalige dierentuin. En vervogls een schuur bij de familie Leusink en de huidige plek is aan de industrieweg. [1]
Opmerkingen over Cafe Scharringa:
23 Juni 1961 [1]
5 April 1966 [1]
25 Oktober 1968 [1]. Te koop voor afbraak: een in hoofdzaak houten gebouwtje afgedekt met gegolfde asbestcementplaten, oppervlakte plm 150 m^2 zijnde de voormalige woning annex cafe van de fam. Scharringa te 't Harde. Eperweg nr 54.
Referenties
[1] Elburger Courant
[2] Nunspeet vooruit
[3] Provinciale Zeeuwse Courant
[4] Leeuwarder Courant
[5] Telegraaf
[6] Het vrije volk: democratisch-socialistisch dagblad
